Starzenie się ludności, rozpowszechnienie systemu ochrony zdrowia w krajach rozwijających się, rozwój technologii i rosnące koszty pracy w sektorze sprawiają, iż w latach 2018-2022 wydatki na sektor ochrony zdrowia będą globalnie rosły średnio o 5,4 proc. rocznie, co stanowi około 10,4 proc. globalnego PKB. Polityki ochrony zdrowia powiny koncentrować się bardziej na prewencji i profilaktyce.
Wg danych opublikowanych w raporcie Deloitte „2019 Global Health Care Outlook. Shaping the future” wynagrodzenia mogą stanowić nawet 70 proc. kosztów prowadzenia szpitala. Autorzy przewidują, że w najbliższych latach medycyna stanie się bardziej przewidywalna, prewencyjna, oraz spersonalizowana. Rynek opieki medycznej powinien przejść transformację od skupiania się na leczeniu chorób do profilaktyki zdrowotnej.
W 2022 roku łączne wydatki na ochronę zdrowia na świecie wyniosą około 10 bilionów dolarów. W latach 2018-2022 będą one rosły średnio o 5,4 proc. rocznie, jednak ich udział w globalnym PKB pozostanie na dotychczasowym poziomie 10,4 proc. Dla porównania w latach 2013-2017 wydatki rosły średnio o 2,9 proc. rocznie. W 2022 roku wyniosą one od 54 dolarów rocznie na mieszkańca Pakistanu do ponad 11,7 tys. dolarów na obywatela Stanów Zjednoczonych. Większy przyrost demograficzny w krajach rozwijających dodatkowo utrudni zniwelowanie różnic. Wyższe wydatki nie zawsze przekładają się na lepszą jakość opieki zdrowotnej. Przykładowo, Stany Zjednoczone, będące światowym liderem wydatków na ochronę zdrowia, uplasowały się na ostatnim miejscu pod względem jakości usług medycznych spośród dziesięciu porównywanych krajów rozwiniętych.
Wyższa wycena dalszego trwania życia
Choroby zakaźne coraz rzadziej są przyczyną śmierci na świecie. Liczba zgonów z powodu AIDS spadła z 2,3 mln w 2005 roku do 940 tys. w 2017 roku. Z powodu malarii w 2016 roku zmarło 445 tys. osób, czyli o prawie milion mniej niż w roku 2000. W większości krajów rozwiniętych za ponad 80 proc. zgonów odpowiadają choroby przewlekłe, głównie nowotwory, choroby serca i cukrzyca. Wyzwaniem jest również zanieczyszczenie środowiska, które w 2016 roku było przyczyną ok. 4,2 mln zgonów na świecie – szczególnie w rejonie Zachodniego Pacyfiku.
Wyzwaniem dla systemów ochrony zdrowia w krajach rozwiniętych będzie wzrost oczekiwanej długości życia. Przeciętnie wzrośnie ona z 73,5 w roku 2018 roku do 74,4 w 2022 roku. Prawie co ósma osoba na świecie będzie miała ponad 65 lat. Warto zaznaczyć, że wydłużanie się średniej długości życia wpływa na większą liczbę lat pracy człowieka a to z kolei przekłada się na wzrost PKB. Największy tego efekt zaobserwowano w Japonii, gdzie PKB na mieszkańca wzrosło z tego powodu o prawie 29 proc., oraz w Europe Zachodniej – 22 proc., ale zależność występuje również w niektórych krajach rozwijających się, np. Argentynie, Tajlandii czy Chinach.
Ochrona zdrowia 2019: trendy i wyzwania w Polsce
Wyzwania i trendy, które obserwujemy na arenie międzynarodowej, mają także swój wydźwięk lokalny. Analizując wyniki Indeksu Rozwoju Społecznego za rok 2018 (ang. Social Progress Index), którego Deloitte jest globalnym partnerem, możemy wyraźnie zauważyć, że Polska w obszarze „Zdrowie i dobrostan” plasuje się na 42 miejscu (gdy jednocześnie całościowo zajmuje 32. lokatę pośród badanych 146 krajów świata; sam indeks składa się z 51 wskaźników). We wspomnianym wcześniej obszarze, eksperci analizują m.in. takie kwestie jak dostęp do jakościowej opieki zdrowotnej czy oczekiwane lata życia w wieku 60-ciu lat.
– Co istotne z drugiej strony, w grupie krajów o podobnym PKB na osobę, takich jak np. Malezja, Węgry, czy Chile, Polska osiąga podobne wyniki w tym obszarze. Jednym z rozwiązań, które potencjalnie mogą poprawić sytuację pacjentów, jest próba wdrożenia koncepcji opieki farmaceutycznej. Ministerstwo Zdrowia pod koniec 2017 r. powołało roboczy zespół do spraw pilotażowego wdrożenia opieki farmaceutycznej. W pierwszej połowie br. zespół ten powinien wypracować i wdrożyć program pilotażowej opieki farmaceutycznej w Polsce. Powinien on być oparty o zespół usług farmaceutycznych, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem, lekarzem i w razie potrzeby z innymi pracownikami medycznymi, czuwa nad prawidłowym przebiegiem farmakoterapii –dodaje. Szczegółowe rekomendacje dotyczące wdrożenia takiej zmiany wraz ze scenariuszami przedstawiono w opublikowanym w 2018 r. raporcie „Rola i wyzwania współczesnej apteki w systemie ochrony zdrowia. Jak wprowadzić w Polsce opiekę farmaceutyczną?” przygotowanym przez Deloitte na zlecenie USP Zdrowie – komentuje Rafał Rudzki, Starszy Menadżer, w Zespole Doradztwa Biznesowego Deloitte.
Cyfryzacja może przyspieszyć diagnozowanie i leczenie chorób. Inwestycje w cyfrowe innowacje ochrony zdrowia mogą poprawić dostępność i przystępność cenową usług medycznych. Przykładowo firma Apple razem ze startupem Health Gorilla opracowują aplikację, która umożliwi bieżący dostęp do danych diagnostycznych pacjenta, np. badań krwi, zebranych w szpitalach, laboratoriach i innych centrach diagnostycznych. Autorzy raportu podkreślają, że nowe rozwiązania technologiczne wymagają regulacji w obszarze cyberbezpieczeństwa ze strony rządu.
Deloitte „2019 Global Health Care Outlook. Shaping the future”
