Ministerstwo Rozwoju planuje nową regulację skierowaną do rozpoczynających nowy biznes: prostą spółkę akcyjną, która będzie łączyć zalety spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej.
Dobrym przykładem tego typu rozwiązania prawnego mogą być dwa królestwa: Dania i Szwecja. Duńczycy już dawno uprościli wymogi i formę działania małej spółki rodzinnej: w małych, rozwijających się czy nawet średnich biznesach powszechna jest A/S czyli Aktieselskabet – właśnie mała spółka akcyjna. Podobnie większość start-upów szwedzkich działa w formie AB czyli Aktiebolag, będącymi w istocie uproszczonymi w formie spółkami akcyjnymi.
Polskie PSA szłyby tą drogą, i, co szczególnie ważne dla rozpoczynających, uproszczony obrót akcjami umożliwiałby wynagradzanie pracowników bądź wnoszących pomysły do firmy właśnie w formie akcji. W ten sposób powstawało wiele wielkich firm na etapie garażowym aby, po osiągnięciu sukcesu, stać się wielkimi organizmami.
– Wprowadzenie do Kodeksu spółek handlowych prostej spółki akcyjnej (PSA) jest elementem planu Morawieckiego, który zakłada uwolnienie polskiej innowacyjności. Założeniem jest takie, aby osoby, które mają dobre pomysły, chcą je realizować i komercjalizować, miały do tego odpowiednie instrumenty prawne, które im to ułatwią. Dzięki temu pojawi się na rynku wiele nowych, ciekawych przedsiębiorstw, które będą działały z pożytkiem dla polskiej gospodarki – tłumaczy w rozmowie z agencją Newseria Biznes Radzym Wójcik, adwokat z Kancelarii Baker & McKenzie, która doradzała resortowi rozwoju przy tworzeniu założeń PSA.
W Polsce pojawia się coraz więcej start-upów. Dane fundacji Startup Poland z 2015 roku wskazują, że jest ich ok. 2,5 tys. W raporcie „Globalny Indeks Ekosystemów 2015”, który analizuje i klasyfikuje 20 miast o najlepszym dla start-upów otoczeniu, polskich miast zabrakło. Wiele do życzenia pozostawia otoczenie prawne dla działalności gospodarczej, w tym przede wszystkim dla działalności start-upów. Aby to zmienić, Ministerstwo Rozwoju pracuje nad Konstytucją Biznesu, przyjaznym prawem, które umożliwi rozwój innowacyjnych przedsiębiorstw. Jednym z pomysłów jest stworzenie nowego modelu spółki.
– Prosta spółka akcyjna powinna zainteresować środowisko start-upowe i młodych przedsiębiorców, którzy chcą rozpocząć swój biznes. Powinna być też interesująca dla wszelkich branż innowacyjnych, których przedsięwzięcia charakteryzują się wyższym ryzykiem oraz koniecznością ponoszenia wyższych nakładów kapitałowych w początkowych stadiach rozwoju, kiedy spółka nie generuje jeszcze zysków, i z pieniędzy pozyskiwanych od klientów nie można zasypywać dziury związanej z inwestycjami – przekonuje radca prawny.
- Jak wynika z przeprowadzonego na zlecenie Ministerstwa Rozwoju przez PARP badania wśród przedsiębiorców, 73 proc. z nich popiera potrzebę wprowadzenia nowego typu spółki, w szczególności dla działalności innowacyjnej. Blisko 80 proc. wskazało na potrzebę obniżenia wymogów kapitałowych dla projektowanej uproszczonej spółki.
Prosta spółka akcyjna mogłaby stanowić wstępny etap rozwoju biznesu, w którym założyciele rozwijaliby innowacyjny pomysł i pozyskiwali potrzebne finansowanie, przygotowując się do wejścia w dojrzałą fazę rozwoju.
- Nowa forma spółki ma łączyć zalety spółki z o.o. (stosunkowo proste i mało kosztowne założenie, funkcjonowanie i likwidacja) oraz spółki akcyjnej (łatwość obrotu jednostkami udziału w spółce, różnorodne możliwości ich uprzywilejowania, w tym akcje nieme).
– Dotychczas start-upy wybierały głównie model spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ewentualnie spółki komandytowo-akcyjnej, która umożliwiała podział odpowiedzialności między założycieli i inwestorów. Wydaje się, również dzięki obserwacjom trendów międzynarodowych, że model spółki akcyjnej byłby dla założycieli korzystniejszy – ocenia Wójcik.
Przewagi
Przewagą prostej spółki akcyjnej byłyby minimalne wymogi kapitałowe na etapie zakładania spółki – obniżenie minimalnej wysokości kapitału zakładowego do 1 zł czy uelastycznienie struktury majątkowej spółki. Uregulowane miałyby również być prawa między akcjonariuszami. Nowa forma spółki zakłada też wynagradzanie pracowników i doradców akcjami spółki, podobnie jak ma to miejsce w Stanach Zjednoczonych czy Izraelu.
– Z jednej strony te dwie grupy – pracownicy i doradcy – będą uczestniczyły w ryzyku, ponieważ wiele innowacyjnych czy młodych przedsięwzięć jest obarczonych większym ryzykiem niż dojrzałe formy działalności. Z drugiej, będą też zmobilizowane do działania w interesie takiego przedsięwzięcia, ponieważ będą uczestniczyły w potencjalnym sukcesie – tłumaczy Wójcik.
Ministerstwo Rozwoju zakłada też umożliwienie odbywania walnych zgromadzeń i komunikacji z akcjonariuszami za pomocą internetu. Podobnie mógłby wyglądać kontakt z wierzycielami w przypadku ewentualnej likwidacji spółki.
Obecnie trwają konsultacje ze środowiskiem start-upowym i biznesowym, przez okres wakacji będzie można zgłaszać uwagi do projektu.
– Trzeba poczekać, aż powstaną konkretne rozwiązania prawne, czyli projekt zmian do Kodeksu spółek handlowych. Później zostanie ścieżka ustawodawcza, czyli Sejm i Senat. Dlatego trudno jest podać konkretną datę, kiedy polskie środowisko start-upowe i branże innowacyjne będą mogły z tej spółki korzystać. Natomiast obserwując dotychczasowe działania Ministerstwa Rozwoju, wydaje się, że będzie to raczej szybciej niż później – przekonuje Radzym Wójcik.
